1573 hadisden, 43 hadis gösteriliyor.

Bilgi / Fıkıh ve İctihad: Derin Kavrayış, Hakikati Arayış

Muâz"ın anlattığına göre, Allah Resûlü (sav) onu Yemen"e (vali olarak) gönderirken aralarında şöyle bir diyalog geçmişti:

(Sana bir dava geldiğinde) nasıl hüküm vereceksin?
—Allah"ın Kitabı"na göre hüküm vereceğim.
(O konuda) Allah"ın Kitabı"nda bir hüküm bulamazsan?
—Resûlullah"ın (sav) sünneti ile (karar vereceğim).
Resûlullah"ın (sav) sünnetinde de yoksa?
—Kendi görüşümle ictihad ederek bir karara varacak ve ona göre hüküm vereceğim.

Bunun üzerine Hz. Peygamber “Resûlü"nün elçisini (Resûlü"nün arzuladığı cevabı vermeye) muvaffak kılan Allah"a hamdolsun.” buyurmuştu.

(T1327 Tirmizî, Ahkâm, 3; D3592 Ebû Dâvûd, Kadâ", (Akdiye), 11)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 425 - 426 - 427


Bilgi / Fıkıh ve İctihad: Derin Kavrayış, Hakikati Arayış

İbn Abbâs"ın naklettiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:

“Allah her kimin iyiliğini dilerse, onu dinde fakih kılar (dinin inceliklerini anlama konusunda ona kabiliyet verir).”

(T2645 Tirmizî, İlim, 1)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 425 - 426 - 427


Bilgi / Fıkıh ve İctihad: Derin Kavrayış, Hakikati Arayış

Zeyd b. Sâbit, Allah Resûlü"nü (sav) şöyle derken işitmiştir:

“Allah, bizden bir hadis işitip, başkasına aktarana kadar onu belleyen kişinin yüzünü ak etsin. Fıkıh (dini hakkıyla anlamaya yönelik bilgiler) öğrenip onu kendisinden daha kavrayışlı olanlara aktaran nice kimseler vardır! Fıkıh öğrenen nice kimseler de vardır ki haddizatında kendileri fakih (derin kavrayış sahibi) değildir.”

(D3660 Ebû Dâvûd, İlim, 10; T2656 Tirmizî, İlim, 7)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 425 - 426 - 427


Bilgi / Fıkıh ve İctihad: Derin Kavrayış, Hakikati Arayış

Amr b. el-Âs, Allah Resûlü"nü (sav) şöyle derken işitmiştir:

“Hâkim, hüküm verirken ictihad eder (gücü nispetinde çaba sarf eder) de sonunda isabetli karar verirse, iki sevap kazanır. Eğer ictihad eder de sonunda hata ederse, bir sevap kazanır.”

(M4487 Müslim, Akdiye, 15)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 425 - 426 - 427


Bilgi / Fıkıh ve İctihad: Derin Kavrayış, Hakikati Arayış

Esed kabilesine mensup Vâbisa b. Ma"bed"in naklettiğine göre, Allah Resûlü (sav) ona şöyle demiştir:

“İyilik ve kötülüğü(n ne olduğunu) sormaya mı geldin?” (Vâbisa diyor ki) “Evet” dedim. Hz. Peygamber, parmaklarını birleştirip göğsüne vurarak üç defa “Kendine danış, kalbine danış ey Vâbisa!” buyurdu (ve devam etti):

“İyilik, gönlü huzura kavuşturan ve içe sinen şeydir. Kötülük ise insanlar sana fetva verseler (onaylasalar) bile, gönlü(nü) huzursuz eden ve iç(in)de bir kuşku bırakan şeydir.”

(DM2561 Dârimî, Büyû", 2)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 425 - 426 - 427


Bilgi / Bilgi Ahlâkı: Âlimin İlimle Sınavı

Üsâme b. Zeyd"in işitip naklettiğine göre…, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:

“Kıyamet günü bir adam getirilip cehenneme atılır ve bağırsakları dışarı fırlar. O kişi, eşeğin değirmen taşı ile döndüğü gibi bağırsaklarıyla birlikte dönmeye başlar. Derken etrafına cehennemlikler toplanır ve "Ey falan, ne bu hâl? Sen iyiliği emredip, kötülükten alıkoymaz mıydın?" derler. O da, "Evet, ben iyiliği emrederdim, ama onu kendim yapmazdım. Kötülükten alıkoyardım, ama onu kendim yapardım." diye karşılık verir.”

(M7483 Müslim, Zühd, 51)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 439 - 440 - 441


Bilgi / Bilgi Ahlâkı: Âlimin İlimle Sınavı

Ebû Hüreyre"den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:

“Her kim, bildiği bir konuda kendisine danışılır da onu gizlerse kıyamet günü ağzına ateşten bir gem vurulur.”

(T2649 Tirmizî, İlim, 3; D3658 Ebû Dâvûd, İlim, 9)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 439 - 440 - 441


Bilgi / Bilgi Ahlâkı: Âlimin İlimle Sınavı

Ebû Hüreyre"den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:

“Allah"ın rızası için öğrenil(mesi gerek)en bir ilmi, sırf dünya menfaati elde etmek için öğrenen bir kimse kıyamet günü cennetin kokusunu (dahi) alamayacaktır.”

(D3664 Ebû Dâvûd, İlim, 12; HM8438 İbn Hanbel, II, 338)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 439 - 440 - 441


Bilgi / Bilgi Ahlâkı: Âlimin İlimle Sınavı

İbn Mes"ûd"un (ra) işitip naklettiğine göre, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:

“Ancak iki kişiye haset (gıpta) edilir. Bunlar, Allah"ın kendisine mal verdiği ve onu hak yolunda harcayan kimse ile Allah"ın kendisine (ilim ve) hikmet verdiği ve ona göre karar verip, onu başkalarına da öğreten kimsedir.”

(B1409 Buhârî, Zekât, 5; M1896 Müslim, Müsâfirîn, 268)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 439 - 440 - 441


Bilgi / Bilgi Ahlâkı: Âlimin İlimle Sınavı

Ebû Hüreyre"den (ra) rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:

“Allah"ım, bana öğrettiklerinle beni faydalandır. Bana fayda verecek ilmi bana öğret ve ilmimi artır...”

(T3599 Tirmizî, Deavât 128; İM251 İbn Mâce, Sünnet, 23)

Kaynak: Diyanet - Hadislerle İslam | Cilt: 1 Sayfa 439 - 440 - 441