Ketebe Ileyye Fulân

“Falan kimes bana yazdı” manasına gelen bir tabir olup, hadis tahammül yollarından mukatebe metoduyla alınan hadislerin edasında kullanılır. Şeyh rivayet hakkına sahip olduğu hadislerden bir kısmını talebeye kendi el yazısıyla yazar gönderir. Bir başkasına talebe adına yazdırması da mümkündür. Mukatebe yoluyla hadis rivayet edenler isnadında veya musannef eserlerinde “ketebe ileyye fulan” dediklerinde “haddesenâ fulân” demiş gibi olurlar. Bazen de Ahberanî bihi fulânun nıukâtebeten (kitâbeten) dedikleri de olur. İbnu's-Salâh'a göre ketebe ileyye fulân ibaresi icazeti kuvvetle iş'ar eder. Eğer icazeti ifade eden bir ibare ile birliket kullanılmamışsa manen icazet manası verir. 550Ayrıca aynı tabirin ravi ile şeyhi arasında mülakata delalet ettiği de söylenmiştir. Nitekim Buhâri'nin Sahihinde, uyguladığı mülakat şartına aykırı olarak şeyhi Muhammed b. Beşşâr'dan mukatebe yoluyla aldığı bir hadisi “Ketebe ileyye Muhammed b. Beşşar” diyerek 551 nakletmesi buna delil sayılmıştır. Kullandığı ifadenin mülakata delalet ettiğine” kani olmasaydı kullanmazdı.

Kaynak : Diyanet İşleri Başkanlığı Hadis Terimleri Sözlüğü